Miguel Primo de Rivera

Dr Miguel Primo de Rivera y Orbaneja, Marqués de Estella (* 8. Januar 1870 z Jerez de la Frontera; † 16. Merz 1930 z Bariis) isch e schbanische Generaal und vo 1923 bis 1930 Diktator gsi.

Dr Miguel Primo de Rivera isch an dr Milidäärakademii z Madrid usbildet worde. Er het sich vo 1895 bis 1913 in de Kämpf in de domoolige schbanische Kolonie Kuba, Filippine und Schbanisch Marokko uszäichnet. Won er z Marokko gsi isch, het er d Regierigspolitik in dr Kolonii kritisiert. Er isch wäge däm meermols entloo worde, aber denn het män en wider iigstellt. 1922 und 1923 isch er Generalkapitän vo Katalonie gsi, won er d Bevölkerig gege sich ufbrocht het mit dr Art, wien er gege die Ufständische vorgangen isch.

Für zum de Staatskrisene, wo sich die ganz Zit widerhoolt häi, en Änd mache, het er, understützt vom Köönig Alfons XIII., am 13. Septämber 1923 e Milidäärdiktatuur errichdet, wo säggs Joor duurt het. Zerst het er as Regierig e Direktorium iigsetzt, wo nume mit Milidäär bsetzt gsi isch. 1925 si au Ziviliste drzue choo, und dr de Rivera het denn dr Ditel "Ministerbresidänt" aagnoo. Dr de Rivera het vo Aafang aa bedoont, ass d Diktatuur sött befristet si. Am Aafang het s Erfolg gee wie dr entschäidendi Siig über die Ufständische in Marokko bi Alhucemas und e gwüsse wirtschaftlige Ufschwung, denn het dr Primo de Rivera am 28. Januar 1930 aber müesse zruggdräte, zum Unruejene und Ufständ vermiide. Denn häi d Republikaner bi de Kommunalwaale gwunne und am 14. April 1931 isch die Zwäiti Schbanischi Republik usgrüeft worde.

Em Primo de Rivera sini Chinder, dr José Antonio (1903–1936) und d Pilar (1907–1991), häi 1933 die schbanischi faschistischi Bewegig Falange gründet.